Oeverwal (Wyck)

Als je langs de Oeverwal loopt valt het je misschien niet meteen op. Maar achter de balustrade schuilt een bijzonder verhaal. Het ontwerp uit 1890 werd onlangs namelijk in samenwerking met enkele vakspecialisten weer in oude glorie hersteld. 

Lange geschiedenis

De Maasoever van Wyck kent een ‘onstuimige’ geschiedenis, omdat hij voortdurend werd belaagd door de rivier. Sinds de Romeinse Tijd is die rivier zo’n 90 meter naar het oosten opgeschoven, waardoor in het westen (tussen Houtmaas en rivieroever) zo’n 90 meter land ontstond. Nadat het stadsbestuur in 1318 besloot de oever recht te trekken en te versterken met een muur, ontstond een groot gat tussen de stenen Maasbrug van 1298 en de nieuwe oever. Die ruimte werd overbrugd met een houten muur die tot de Franse Tijd bleef functioneren.

Muur, poorten en torens...

Door de kracht van de Maas stortten regelmatig delen van de Maasmuur, poorten en torens in. Sommige werden niet meer opgebouwd. Wel bleef de imposante Kruittoren van Wyck op de noordelijke Maaspunt bewaard… totdat deken Van Laer van Wyck rond 1860 oordeelde dat de toren een gevaar en belemmering vormde voor zijn nieuwe Sint Martinuskerk. Ondanks protesten verdwenen de stenen in de Kleine Griend. Het stukje Maas werd opgevuld, waar nu het Maasterras en de ‘Platte Zaal’ staan.

Van vuilnispunt naar rijke floraplek

Rond 1890 beklaagden de bewoners van Oever- en Stenenwal zich bij het stadsbestuur dat zij hun vuilnis moeilijk in de Maas konden kieperen. De muur werd enige meters werd verlaagd tot de huidige hoogte. En er kwam een balustrade. Nu lichtschuine Maasmuur biedt nu ruimte voor een rijke flora van muurleeuwenbek, klein glaskruid, kandelaartje, muurpeper en stengelomvattend havikskruid, terwijl ook de steenbreekvaren, de muurvaren en stijf hardgras er zijn waargenomen.

Restauratie

De gietijzeren balustrade werd lang geleden geplaatst toen de vijf meter hoge vestingmuur langs de Oeverwal werd afgebroken. Door de jaren heen ontstonden beschadigingen en werden reparaties uitgevoerd met niet-originele onderdelen. In 2021 werd de balustrade in oude stijl nagemaakt en geplaatst.

Het begon allemaal met de zoektocht naar een mallenmaker en ijzergieterij. Specialistisch vakmanschap dat schaars is tegenwoordig. In Schröder & Welberg uit het Duitse Düren vonden we een goede partner voor de kunsthars mallen, die gemaakt werden op basis van een houten replica van de paaltjes. Vervolgens nam familiebedrijf Geraedts uit Baarlo het stokje over. Zij bewerkten de mallen en goten de benodigde onderdelen. Tot slot plaatsten wij de balustrade weer op z’n plek, waarna hij werd geverfd.