Fort Willem I

Fort Koning Willem I is een negentiende-eeuws fort bestaande uit een grote kazemat verbonden met onderaardse galerijen. In 2017 werden de onderliggende kazematten en de oorspronkelijke toegang weer toegankelijk gemaakt.

Fort Koning Willem I, gelegen op de noordwestelijke hoek van de vesting, kwam eigenlijk als een soort schrikreactie tot stand. Dit gebeurde nadat de verbannen keizer Napoleon op 1 maart 1815 was ontsnapt van het eiland Elba en in Frankrijk stormachtig werd toegejuicht en verwelkomd. Het fort werd gebouwd tussen 1815 en 1818 ter verbetering van de verdediging van het noordwestelijk en noordelijk vestingfront. Na de opheffing van de vestingstatus heeft het fort verschillende bestemmingen gehad en is momenteel in gebruik als speeltuin en als huisvesting voor een studentenvereniging.

Verdwenen gang

In 2017 hebben de restauratiespecialisten van Schakel & Schrale Maastricht niet alleen het metselwerk van bakstenen en mergelblokken gerepareerd en gerestaureerd, maar ook een deel van het gangenstelsel leeg en toegankelijk gemaakt. Vanuit de speeltuin is een verdwenen gang weer blootgelegd. 

Flora en fauna

''In dit project heeft de aanwezige flora en fauna volop aandacht gekregen.'' Aldus Theo Timmers, projectleider Bouw van Gemeente Maastricht. “Schakel & Schrale heeft 850 winterholen, 850 vluchtholen en 1700 zonneplateaus in het metselwerk aangebracht voor de uitbreiding van het verspreidingsgebied van de muurhagedis. Conform de Flora- en Faunawet hield Schakel & Schrale in haar planning rekening met de winterslaap van de aanwezige vleermuizen en werden reptielenschermen geplaatst voor de opvang van hazelwormen en rugstreeppadden.''

In het gangenstelsel vinden tegenwoordig rondleidingen plaats.